Тут вы знойдзеце тэксты і дакументы, важныя для падрыхтоўкі да рэформы сістэмы адукацыі ў дэмакратычнай Беларусі. Кожны дакумент можна спампаваць у фармаце PDF. Раздзел складаецца з трох частак: 1) праграмныя дакументы, 2) аналітыка і даследаванні, 3) міжнародныя дакументы. Абнаўляецца на пастаяннай аснове.
Праграмныя дакументы
ДАРОЖНАЯ МАПА дэмакратызацыі агульнай сярэдняй адукацыі ў Беларусі
на тэрмін 50-100-500 дзён
У дакуменце апісаны паслядоўны набор дзеянняў, які перавядзе агульную сярэднюю адукацыю ад аўтарытарнай мадэлі да дэмакратычнай. Мэта ДМ – забяспечыць устойлівую працу і эфектыўную трансфармацыю сістэмы агульнай сярэдняй адукацыі ў першыя 500 дзён з моманту фарміравання Урада пераходнага перыяду. Дакумент адкрыты для самага шырокага грамадскага і экспертнага абмеркавання, унясення абгрунтаваных дапаўненняў і змен. Вашы прапановы, заўвагі, дапаўненні і каментарыі да Дарожнай карце можна накіроўваць на пошту roadmappedu24@gmail.com.
ДАРОЖНАЯ МАПА дэмакратызацыі вышэйшай адукацыі ў Беларусі
на тэрмін 50-100-500 дзён
Дакумент, які апісвае крок за крокам пераход ад аўтарытарнай сістэмы вышэйшай адукацыі да дэмакратычнай. Дарожная мапа пачынае дзейнічаць з моманту фарміравання Пераходнага ўрада і ахоплівае першыя 500 дзён пераходнага перыяду. Дакумент адкрыты для самага шырокага грамадскага і экспертнага абмеркавання, унясення абгрунтаваных дапаўненняў і змен. Вашы прапановы, заўвагі, дапаўненні і каментарыі да Дарожнай карце можна накіроўваць на пошту roadmappedu24@gmail.com.
«Дэідэалагізацыя адукацыі Рэспублікі Беларусь: калі і як гэта магчыма»
Аналітычны матэрыял. Аналіз сімптомаў і прычын ідэалагізацыі і палітызацыі адукацыі Рэспублікі Беларусь. Аналіз магчымых сцэнарыяў і стратэгій дэідэалагізацыі сістэмы адукацыі пры захаванні status quo і ў выпадку пераходу на дэмакратычны шлях развіцця. У якасці аптымальнага сцэнарыя дакумент прапануе шэраг канкрэтных мер і рэкамендацый паспяховага дэмантажу ідэалагічнай інфраструктуры і пабудовы сістэмы адукацыі на аснове фундаментальных прынцыпаў, норм і каштоўнасцей адукацыі, акадэмічнай сумленнасці і інстытуцыйнай аўтаноміі.
група экспертаў
«Белая кніга 2018. Еўрапейскія перспектывы беларускай вышэйшай адукацыі»
Другая Белая кніга, падрыхтаваная экспертамі Грамадскага Балонскага камітэта. Прысвечана дэталёваму аналізу імплементацыі Беларуссю Балонскіх абавязацельстваў у параўнанні з іншымі краінамі ЕПВА. Структура і метадалогія аналізу ў выданні забяспечвае максімальную сумяшчальнасць з Імплементацыйнай справаздачай «Еўрапейская прастора вышэйшай адукацыі ў 2018 годзе».
група экспертаў
Стварэнне інклюзіўнага адукацыйнага асяроддзя ў школах Беларусі: арыенціры
Дакумент дае асноўныя арыенціры для распрацоўкі інклюзіўнага парадку дня ў адукацыйнай палітыцы, паказвае пэўныя бар’еры і выклікі, на якія неабходна адказаць сістэме адукацыі для паспяховага развіцця інклюзіўнага адукацыйнага асяроддзя. У дакуменце сфармуляваны рэкамендацыі па развіцці культуры сацыяльнай інклюзіі, артыкуляваны канкрэтныя запыты на заканадаўчае забеспячэнне сацыякультурнай разнастайнасці, а таксама вызначаны асноўныя патрабаванні для развіцця эфектыўнай практыкі інклюзіўнай адукацыі.
Платформа праекта Belarus Beehive
Распрацоўка стратэгіі навучання на працягу ўсяго жыцця: check list
Дакумент структуруе асноўныя кірункі і прынцыпы палітыкі навучання на працягу ўсяго жыцця, на аснове аналітычных дакументаў і шэрагу міжнародных аглядаў..
Платформа праекта Belarus Beehive
Аналітыка і даследаванні
PISA2018: аналіз вынікаў і рэкамендацыі для сістэмы адукацыі Рэспублікі Беларусь
Прадстаўленыя ў дакуменце рэкамендацыі па рэфармаванні сістэмы адукацыі Рэспублікі Беларусь зроблены на аснове аналізу вынікаў маніторынгавага даследавання PISA2018, прадстаўленых у справаздачах публікуемых АЭСР, а таксама нацыянальнай справаздачы Рэспублікі Беларусь. Дакумент уключае аналіз крокаў па рэфармаванні сістэмы адукацыі Рэспублікі Беларусь, ажыццёўленыя з часу правядзення PISA2018 і ацэнены ўплыў на стан сістэмы адукацыі ў кантэксце будучых даследаванняў.
Ігар Варакса, кансультант офіса Святланы Ціханоўскай па пытаннях школьнай адукацыі
«Аналіз бягучай сітуацыі ў сістэме вышэйшай адукацыі Рэспублікі Беларусь»
Гэты дакумент дае кароткі агляд бягучага стану сістэмы вышэйшай адукацыі ў Рэспубліцы Беларусь. У аналізе выкарыстаны статыстычныя даныя, прадстаўленыя на сайце Нацыянальнага статыстычнага камітэта Рэспублікі Беларусь. Таксама ўлічаны вынікі незалежных даследаванняў, справаздачы і публікацыі ў незалежных СМІ.
Дадатак да Дарожнай карты дэмакратызацыі вышэйшай адукацыі Беларусі на перыяд: 50–100–500 дзён.
«Ад анамальнай да рацыянальнай бюракратыі і празрыстым (цэнтралізаваным) формам кіравання адукацыяй»
Аналітычны матэрыял. У дакуменце прапанаваны рэкамендацыі для распрацоўкі палітыкі дэбюракратызацыі сістэмы адукацыі на ўсіх узроўнях. Матэрыял уключае апісанне комплексу мер, якія дазволяць ажыццявіць пераход да дэцэнтраванай сістэмы кіравання і «мяккай (рацыянальнай) бюракратыі».
група экспертаў
30 гадоў палітыкі ў сферы адукацыі Беларусі (1991-2021)
Дакумент аналізуе развіццё сістэмы адукацыі ў Беларусі, выклікі і змяненні з якімі яна сутыкалася на працягу 30 гадоў, а таксама прапануе бачанне і этапнасць неабходных змен.
Платформа праекта Belarus Beehive
Адукацыйныя ініцыятывы Беларусі: мапа ўзаемадзеянняў
Даследаванне прадстаўляе агляд адукацыйных ініцыятыў і арганізацый Беларусі, дэманструе асаблівасці і ступень іх узаемадзеянняў, а таксама абазначае рэальных лідэраў і падсвятляе незанятыя нішы і напрамкі развіцця адукацыі. Акрамя гэтага ў даследаванні прадстаўлены агляд актуальных патрэб адукацыйных ініцыятыў для далейшага развіцця.
Платформа праекта Belarus Beehive
Структура праблем у сістэме адукацыі ва ўяўленнях розных груп стэйкхолдэраў
Даследаванне апісвае актуальныя праблемы сістэмы адукацыі ў Беларусі з пункту гледжання ўдзельнікаў і стэйкхолдэраў сістэмы адукацыі (педагогаў, студэнтаў, бацькоў, менеджэраў адукацыі, працадаўцаў). Аўтары вылучаюць некалькі галоўных праблем: праблемы адзяржаўлення сістэмы адукацыі і мінімальнай свабоды дзейнасці для ўсіх удзельнікаў сістэмы адукацыі; праблемы нізкага сацыяльнага статусу і эканамічнай непрэстыжнасці прафесіі настаўніка; разрыў у доступе да якаснай адукацыі для сельскіх жыхароў і іншыя.
Платформа праекта Belarus Beehive
Лічбавая кампетэнтнасць у новай Беларусі
Дакумент раскрывае разнастайнасць палітычных рашэнняў у сферы лічбавых кампетэнцый. Даследаванне змяшчае чатыры раздзелы. У 1м раздзеле «Лічбавая кампетэнтнасць і лічбавая пісьменнасць як палітыка» прапануецца стратэгічны погляд на задачу развіцця лічбавых навыкаў. У 2м раздзеле «Тэрміналогія» на аснове гістарычнага экскурсу праблематызуецца разуменне сутнасці адпаведных канцэптаў. У 3м раздзеле «Глабальныя стратэгіі і эталонныя мадэлі» прапануецца агляд найважнейшых праектаў міжнародных і рэгіянальных арганізацый, звязаных з распрацоўкай рамачных структур лічбавай кампетэнтнасці і лічбавай пісьменнасці. Чацвёрты раздзел «Ужыванне і дэталізацыя эталонных сістэм» прысвечаны характарыстыцы шэрагу спецыялізаваных мадэляў лічбавых навыкаў.
Платформа праекта Belarus Beehive
Еўрапейскія рамкі лічбавых кампетэнцый выкладчыкаў
У гэтай справаздачы прадстаўлены еўрапейскія рамкі лічбавых кампетэнцый для выкладчыкаў (DigCompEdu). DigCompEdu – гэта навукова абгрунтаваныя рамкі, якія дапамагаюць вызначаць палітыку і могуць быць напрамую адаптаваны для рэалізацыі рэгіянальных і нацыянальных інструментаў і праграм адукацыі. Акрамя таго, яны забяспечваюць агульную мову і падыход, якія дапамогуць дыялогу і абмену перадавым вопытам праз межы.
Платформа праекта Belarus Beehive
Міжнародныя дакументы
«Пераасэнсоўваючы нашу будучыню разам: новы грамадскі дагавор у сферы адукацыі»
Даклад падрыхтаваны Міжнароднай камісіяй па будучыні адукацыі, заснаванай ЮНЕСКА ў 2019 годзе. Гэты даклад прапануе ўрадам, установам, арганізацыям і грамадзянам усяго свету распрацаваць новы грамадскі дагавор у галіне адукацыі, які дапаможа пабудаваць мірную, справядлівую і ўстойлівую будучыню для ўсіх нас.
ЮНЕСКА
«Компас навучання АЭСР 2030»
Удзельнікі АЭСР (Арганізацыя эканамічнага супрацоўніцтва і развіцця) сумесна распрацавалі «Компас навучання». Дакумент прапануе набор асноўных прынцыпаў для будучай сістэмы адукацыі. Ён падзелены на серыю канцэптуальных запісак прысвечаных асноўным каштоўнасцям, ведам, навыкам і падыходам, якія неабходны для будучай адукацыі.
АЭСР