9 лютага 2024
Дарожная карта дэмакратызацыі агульнай сярэдняй адукацыі ў Беларусі на тэрмін 50-100-500 дзён. Прапісаны ў дакуменце план дапаможа эфектыўна пераўтварыць сістэму вышэйшай адукацыі пасля дэмакратычнай змены ўлады ў краіне. Дарожная карта адкрыта для шырокага грамадскага абмеркавання.
Дарадца Святланы Ціханоўскай па пытаннях адукацыі і навукі Таццяна Шчытцова адзначае: «Мы можам і павінныя ўжо сёння рыхтавацца да рэформаў. Першы крок – гэта распрацоўка дакладнага плана дзеянняў, якія трэба будзе выканаць у самым пачатку, калі адбудзецца змена недэмакратычнай улады. Гэта забяспечыць падмурак для паспяховай дэмакратычнай трансфармацыі сістэмы адукацыі ў нашай краіне».
30 снежня 2023
Дарадца Святланы Ціханоўскай па пытаннях адукацыі і навукі Таццяна Шчытцова распавяла пра працу Офіса і каманды па пытаннях адукацыі па адукацыі ў 2023 годзе.
Адной з найбольш значных падзеяў стала распрацоўка дарожных мапаў па дэмакратызацыі адукацыі Беларусі. Гэта план дзеянняў, які дапаможа эфектыўна трансфармаваць сістэму адукацыі пасля дэмакратычнай змены ўлады ў краіне. Мапы ўжо вынесеныя на грамадскае абмеркаванне.
Увесь год ішла праца па падтрымцы беларускіх студэнтаў, настаўнікаў і даследчыкаў, у тым ліку праз праграмы «Васьміног» і SALT-2. Было апублікавана 18 выпускаў дайджэста Асвета, у якім сабраныя адукацыйныя магчымасці для беларусаў.
19 снежня 2023
Дарадца Святланы Ціханоўскай па адукацыі і навуцы Таццяна Шчытцова адзначае: «Дэмакратызацыя сістэмы вышэйшай адукацыі ў Беларусі пачынаецца з нашай падрыхтоўкі да будучых рэформ. Мы зацікаўлены ў тым, каб кожны беларус далучыўся да грамадскага абмеркавання «Дарожнай карты» – адкрыта выказаў сваё меркаванне аб гэтым дакуменце, даў некалькі парад. Будзем рады аргументаваным дадаткам і практычным парадам па паляпшэнні дакумента».
30 верасня 2023
У дыскусіі прынялі ўдзел:
- Аксана Дудко, Універсітэт Таронта
- Джэймс Крапфл, Універсітэт Макгіла
- Алена Маркава, Карлаў універсітэт
28 верасня 2023
Удзельнікі:
Віталь Чарнецкі, Універсітэт Канзасу
Аляксей Кажарскі, Карлаў універсітэт
Раса Чэпайцене, Віленскі універсітэт
Мадэратар Таццяна Шчытцова (ЕГУ)
13 верасня 2023
Дыскусія «Academia in Exile». Удзельнiкi абмеркавалi становішча і месца ў міжнароднай акадэмічнай супольнасці тых студэнтаў і вучоных, якія былі вымушаны пакінуць родныя мясціны.
У дэмакратычным грамадстве свабода навукі займае ключавое становішча. Часта менавіта навукоўцы і студэнты выказваюць крытычныя погляды наконт сітуацыі ў сваёй краіне, і, у шэрагу выпадкаў, гэта прыводзіць да неабходнасці пакінуць родныя мясціны, каб пазбегнуць палітычнага пераследу. Шмат для каго такое выгнанне становіцца адзіным спосабам працягваць акадэмічную кар’еру, а таксама – магчымасцю працягваць казаць аб будучыні дэмакратыі на радзіме.
Таццяна Шчытцова* прыняла ўдзел у панэлі ў якасці запрошанага эксперта і расказала пра сітуацыю з акадэмічнай свабодай у Беларусі. Слухачы даведаліся пра нагляд, праверкі, даносы і затрыманні, якія сталі паўсядзённымі з’явамі для беларускіх універсітэтаў, аб практыцы так званых «пакаяльных відэа», аб вучоных-палітвязнях (на прыкладзе Валерыi Касцюговай і Таццяны Кузінай, асуджаных на 10 гадоў за сваю экспертную дзейнасць).
Таксама на панэлі выступілі тэатразнаўца і мастачка Азадэ Ганджэ (Azadeh Ganjeh, Іран) і антраполаг Нікі Дайманд (Ye Myint Win, М’янма).
Дыскусія арганізавана сумесна з Фондам Аляксандра фон Гумбальдта (AvH) і службай акадэмічных абменаў DAAD.
7 сакавіка 2023
Рэжым шкодзіць моладзі / Праблемы адукацыі ў Беларусі / Альтэрнатыўныя арганізацыі студэнтаў
Чаму ў Беларусі дзяржава хутчэй шкодзіць моладзі, чым дапамагае? Што не так з маладзёжнай палітыкай у Беларусі і хто яе мусіць вызначаць? Што сабой уяўляе альтэрнатыўны моладзевы рух Беларусі і што трэба змяніць у нацыянальнай сістэме адукацыі? Дыскусія ў рамках праекта «Трэба абмеркаваць» з прадстаўнікамі маладзёжных арганізацый Беларусі, а таксама прадстаўніцай Святланы Ціханоўскай па навуцы і адукацыі, прафесарам ЕГУ Таццянай Шчытцовай.
27 снежня 2022
Дапамога школьнікам і настаўнікам. Таццяна Шчытцова — пра працу Офіса ў сферы адукацыі і навукі
Вынікі працы каманды па адукацыі і навукі Офісу Святланы Ціханоўскай за 2022 год.
19 снежня 2022
«Эканоміка ведаў і развіццё грамадства: перспектывы для Літвы і дэмакратычнай Беларусі». Дыскусія
«Эканоміка ведаў» – выраз, які абазначае найбольш перадавую фазу эканамічнага развіцця, характэрную для постіндустрыяльных грамадстваў. На гэтым этапе менавіта веды пачынаюць адыгрываць ключавую ролю ў развіцці эканамічнай сферы; вытворчасць ведаў становіцца рухаючай сілай развіцця краіны і грамадства. Адпаведна, інвестыцыі ў адукацыю і навуковыя даследаванні становяцца прыярытэтамі ў дзяржаўнай палітыцы.
Мэта дыскусіі – абмен вопытам і ідэямі адносна актуальнага стану спраў і перспектыў развіцця эканомікі ведаў у Літве і Беларусі.
11 кастрычніка 2022
Таццяна Шчытцова: «Укладвацца ў адукацыю – найлепшы спосаб супрацьстаяць акупацыі будучыні»
Зварот Таццяны Шчытцовай, філосафа, прафесара Еўрапейскага гуманітарнага ўніверсітэта, прадстаўніка Святланы Ціханоўскай па пытаннях адукацыі і навукі, да беларускіх настаўнікаў і выкладчыкаў.
«Амаль 30 год аўтарытарызму прывялі да таго, што школы і ВНУ сталі часткай аўтарытарнай сістэмы. Школы сталі інструментам фальсіфікацыі выбараў, у ВНУ адміністрацыя ўдзельнічае ў рэпрэсіях і заахвочвае даносы, беларуская школа стала месцам расійскай прапаганды. У школах і ВНУ ёсць шмат людзей, якія імкнуцца супрацьдзейнічаць прапагандзе і добра разумеюць, што ў сістэме адукацыі патрэбны сур’ёзныя змены. Офіс Святланы Ціханоўскай, сумесна з іншымі партнёрскімі арганізацыямі, шукае магчымасці аказваць падтрымку настаўніцкай і акадэмічнай супольнасці ў Беларусі, а таксама рэпрэсаваным выкладчыкам і настаўнікам.»
«Сёння важна зразумець: будучыня пачынаецца ў сучаснасці. Абараніць адукацыю – лепшы спосаб супрацьстаяць акупацыі», – упэўненая Таццяна Шчытцова.
19 верасня 2022
Таццяна Шчытцова аб падтрымцы рэпрэсаваных і рэформе адукацыі ў Беларусі.
Сустрэча была прысвечана асноўным напрамкам работы каманды па адукацыі і навуцы – гэта дапамога рэпрэсіраваным, адвакацыя, падрыхтоўка да рэформы адукацыі, падтрымка тых, хто застаецца ў краіне. Важнай часткай абмеркавання былі пытанні, як далучаць моладзь у працэс падрыхтоўкі рэформаў, а таксама мову навучання ў будучыні — як складана будзе перавесці адукацыю ў Беларусі на беларускую.
6 верасня 2022
Шоу «Звычайная раніца»: прапаганда ў школе! Чаму дзяцей заганяюць у Зомбілэнд і як выратаваць дзяцінства беларусаў
Класным кіраўнікам у беларускіх школах паднялі заробак на адну базавую велічыню (32 рублі). Чыноўнікі абгрунтавалі павышэнне «сур’ёзнымі дадатковымі функцыямі».
Чаму 32 рублі становяцца павышэннем не за асноўныя функцыі, а за дадатковыя? Што яшчэ настаўнікам трэба зрабіць, каб апраўдаць павышэнне? Прапаганда ў школе і як выратаваць ад яе дзяцей – тэма ранішняга шоу «Звычайная раніца».
29 ліпеня 2022
«Супольнасць і нацыянальная ідэнтычнасць». Сумесны семінар Еўрапейскага гуманітарнага ўніверсітэта і Капенгагенскага ўніверсітэта.
28 чэрвеня 2022 года ў Капенгагенскім універсітэце прайшоў семінар «Супольнасць і нацыянальная ідэнтычнасць», прысвечаны Беларусі. З беларускага боку прынялі ўдзел такія даследчыкі, як Аляксей Ластоўскі, Пётр Рудкоўскі, Андрэй Вазянаў, Лілія Ілюшына, Ілья Сульжыцкі, Таццяна Шчытцова.
Семінар арганізаваны цэнтрам суб’ектыўных даследаванняў Капенгагенскага ўніверсітэта і Цэнтрам даследаванняў інтэрсуб’ектыўнасці і міжасобаснай камунікацыі Еўрапейскага гуманітарнага ўніверсітэта.
7 ліпеня 2022
PISA 2018: аналіз вынікаў і рэкамендацыі для сістэмы адукацыі Рэспублікі Беларусь.
частка III
PISA 2018: аналіз вынікаў і рэкамендацыі для сістэмы адукацыі Рэспублікі Беларусь, final
У 2018 годзе ў Беларусі ўпершыню было праведзена тэсціраванне школьнікаў/школьніц у адпаведнасці з Міжнароднай праграмай па ацэнцы адукацыйных дасягненняў вучняў (англ.: Programme for International Student Assessment, PISA). Вынікі тэсціравання да гэтага часу не былі ў належнай меры абмеркаваны эспертнай супольнасцю. Мэта заяўленых семінараў – ажыццявіць сістэматычны аналіз PISA-2018 і распрацаваць адпаведныя рэкамендацыі з улікам актуальнага кантэксту.
Семінары праводзяцца па ініцыятыве Ігара Вараксы, кансультанта Офіса Святланы Ціханоўскай па пытаннях школьнай адукацыі.
Арганізатары:
Офіс Святланы Ціханоўскай
Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт, Вільнюс
4 чэрвеня 2022
PISA 2018: аналіз вынікаў і рэкамендацыі для сістэмы адукацыі Рэспублікі Беларусь.
частка II
PISA 2018: аналіз вынікаў і рэкамендацыі для сістэмы адукацыі Рэспублікі Беларусь, частка II
У 2018 годзе ў Беларусі ўпершыню было праведзена тэсціраванне школьнікаў/школьніц у адпаведнасці з Міжнароднай праграмай па ацэнцы адукацыйных дасягненняў вучняў (англ.: Programme for International Student Assessment, PISA). Вынікі тэсціравання да гэтага часу не былі ў належнай меры абмеркаваны эспертнай супольнасцю. Мэта заяўленых семінараў – ажыццявіць сістэматычны аналіз PISA-2018 і распрацаваць адпаведныя рэкамендацыі з улікам актуальнага кантэксту.
Семінары праводзяцца па ініцыятыве Ігара Вараксы, кансультанта Офіса Святланы Ціханоўскай па пытаннях школьнай адукацыі.
Арганізатары:
Офіс Святланы Ціханоўскай
Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт, г. Вільнюс
30 чэрвеня 2022
PISA 2018: аналіз вынікаў і рэкамендацыі для сістэмы адукацыі Рэспублікі Беларусь.
частка I
PISA 2018: аналіз вынікаў і рэкамендацыі для сістэмы адукацыі Рэспублікі Беларусь.
У 2018 годзе ў Беларусі ўпершыню было праведзена тэсціраванне школьнікаў/школьніц у адпаведнасці з Міжнароднай праграмай па ацэнцы адукацыйных дасягненняў вучняў (англ.: Programme for International Student Assessment, PISA). Вынікі тэсціравання да гэтага часу не былі ў належнай меры абмеркаваны эспертнай супольнасцю. Мэта заяўленых семінараў – ажыццявіць сістэматычны аналіз PISA-2018 і распрацаваць адпаведныя рэкамендацыі з улікам актуальнага кантэксту.
Семінары праводзяцца па ініцыятыве Ігара Вараксы, кансультанта Офіса Святланы Ціханоўскай па пытаннях школьнай адукацыі.
Арганізатары:
Офіс Святланы Ціханоўскай
Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт, Вільнюс
17 чэрвеня 2022
«На шляху да рэформы сістэмы адукацыі ў Новай Беларусі».
Відэа з канферэнцыі, дзень 2
Канферэнцыя стала важнай экспертнай пляцоўкай для аналізу і абмеркавання актуальнага стану спраў у беларускай сістэме адукацыі і ключавых арыенціраў і прынцыпаў, на якія трэба абапірацца пры падрыхтоўцы да рэформы адукацыі ў нашай краіне.
Мерапрыемства стала ўнікальнай падзеяй у плане рэпрэзентатыўнасці, аб’яднаўшы прадстаўнікоў самых розных адукацыйных інстытуцый і экспертных супольнасцяў, уключаючы ініцыятывы, якія ўзніклі пасля 2020 года.
Было прадстаўлена 10 адукацыйных праектаў. Яны адлюстроўваюць грамадскі запыт на стварэнне альтэрнатыўных дзяржаўнай сістэме Беларусі структур адукацыі, а таксама патрэбы імкліва расце дыяспары ў артыкуляцыі і падтрыманні беларускай ідэнтычнасці.
У працэсе працы панэлі стала відавочнай неабходнасць стварэння «месца сустрэчы» – спецыяльнай інфармацыйнай платформы для кантактаў паміж кіраўнікамі праектаў, выкладчыкамі і патэнцыйнымі навучэнцамі (бацькамі).
Свае адукацыйныя праекты прадставілі Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт, BEROC, Белавежскі ўніверсітэт, Франкафонны цэнтр гуманітарных і сацыяльных навук, SYMPA, прыватная школа Stembridge у Вільні і інш.
Адукацыйныя ініцыятывы: «Беларуская Акадэмія», адукацыйная платформа «Нацыя лідэраў», праект «Адукацыя для беларускіх дзяцей: тут і зараз».
Па выніках канферэнцыі
Арганізатарамі канферэнцыі выступілі Офіс Святланы Ціханоўскай, Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт, Праграма «Беларуская адукацыя на шляху перамен», Платформа беларускай экспертнай супольнасці «Банк Ідэй».
16 чэрвеня 2022
«На шляху да рэформы сістэмы адукацыі ў Новай Беларусі».
Відэа з канферэнцыі, дзень 1
Канферэнцыя стала важнай экспертнай пляцоўкай для аналізу і абмеркавання актуальнага стану спраў у беларускай сістэме адукацыі і ключавых арыенціраў і прынцыпаў, на якія трэба абапірацца пры падрыхтоўцы да рэформы адукацыі ў нашай краіне.
Мерапрыемства стала ўнікальнай падзеяй у плане рэпрэзентатыўнасці, аб’яднаўшы прадстаўнікоў самых розных адукацыйных інстытуцый і экспертных супольнасцяў, уключаючы ініцыятывы, якія ўзніклі пасля 2020 года.
Было прадстаўлена 10 адукацыйных праектаў. Яны адлюстроўваюць грамадскі запыт на стварэнне альтэрнатыўных дзяржаўнай сістэме Беларусі структур адукацыі, а таксама патрэбы імкліва расце дыяспары ў артыкуляцыі і падтрыманні беларускай ідэнтычнасці.
У працэсе працы панэлі стала відавочнай неабходнасць стварэння «месца сустрэчы» – спецыяльнай інфармацыйнай платформы для кантактаў паміж кіраўнікамі праектаў, выкладчыкамі і патэнцыйнымі навучэнцамі (бацькамі).
Свае адукацыйныя праекты прадставілі Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт, BEROC, Белавежскі ўніверсітэт, Франкафонны цэнтр гуманітарных і сацыяльных навук, SYMPA, прыватная школа Stembridge у Вільні і інш.
Адукацыйныя ініцыятывы: «Беларуская Акадэмія», адукацыйная платформа «Нацыя лідэраў», праект «Адукацыя для беларускіх дзяцей: тут і зараз».
Па выніках канферэнцыі
Арганізатарамі канферэнцыі выступілі Офіс Святланы Ціханоўскай, Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт, Праграма «Беларуская адукацыя на шляху перамен», Платформа беларускай экспертнай супольнасці «Банк Ідэй».
22 красавіка 2022
Антываенны Марафон «Як звяртацца да тэмы вайны ва Ўкраіне ў школах?»
Трэці вэбінар «Як звяртацца да тэмы вайны ва Ўкраіне ў школах?» у рамках Антываеннага Марафона.
Вебінар быў арганізаваны Гісенскім Цэнтрам Усходнееўрапейскіх даследаванняў (GiZo) ва Універсітэце імя Юстуса Лібіха (Гісэн, Германія).
Марафон ініцыяваны вучонымі-гуманітарыямі з розных краін і адрасаваны шырокай аўдыторыі.
12 красавіка 2022
Антываенны Марафон «Пра што важна зараз казаць, каб спыніць вайну ва Ўкраіне?»
8 красавіка 2022 года Еўрапейскі гуманітарны універсітэт правёў першы вэбінар у рамках Антываеннага Марафона «Пра што важна зараз казаць, каб спыніць вайну ва Ўкраіне?».
Марафон ініцыяваны вучонымі-гуманітарыямі з розных краін і адрасаваны шырокай аўдыторыі.
10 лютага 2022
Якія рэформы неабходны ў сістэме адукацыі Беларусі? Вывучаем досвед Літвы. Экспертная дыскусія
Экспертная дыскусія на тэму «Пасля савецкай сістэмы адукацыі: як прасоўваць альтэрнатывы?».
Сістэма адукацыі ў Беларусі шмат у чым па-ранейшаму прытрымліваецца савецкай мадэлі — гэта датычыцца і сярэдняй, і вышэйшай школы. Аб неабходнасці правядзення рэформаў гавораць не толькі эксперты, але і самі настаўнікі, а таксама бацькі. Беларускаму дэмакратычнаму грамадству яшчэ неабходна рэалізаваць сістэмныя рэформы ў сферы адукацыі. Для гэтага мы запрасілі экспертаў з Літвы, якія ўжо маюць пэўны пазітыўны досвед рэфармавання ў сферы адукацыі пасля набыцця гэтай краіны незалежнасці.
На сустрэчы выступілі эксперты з Літвы:
Рычардас Алішаўскас – начальнік аддзела Міністэрства адукацыі і навукі Літвы.
Эгле Пранцкунене – кансультант па адукацыі, даследчык, педагог.
Вядучыя сустрэчы:
Кацярына Пытлева – журналіст, праграмны дырэктар «Маланка Медыя».
Таццяна Шчытцова – доктар філасофскіх навук, прадстаўніца Святланы Ціханоўскай па пытаннях адукацыі і навукі.
17 лютага 2021
«Пасля савецкай сістэмы адукацыі: Як прасоўваць альтэрнатывы?». Вопыт Украіны. Экспертная дыскусія
Сістэма адукацыі ў Беларусі шмат у чым па-ранейшаму прытрымліваецца савецкай мадэлі — гэта датычыцца і сярэдняй, і вышэйшай школы. Аб неабходнасці правядзення рэформаў гавораць не толькі эксперты, але і самі настаўнікі, а таксама бацькі.
Беларускаму дэмакратычнаму грамадству яшчэ неабходна рэалізаваць сістэмныя рэформы ў сферы адукацыі. Для гэтага мы запрасілі экспертаў з Украіны, якія ўжо маюць пэўны пазітыўны досвед рэфармавання ў сферы адукацыі пасля здабыцця гэтай краіны незалежнасці.
Тарас Фінікаў – прэзідэнт Міжнароднага фонду даследаванняў адукацыйнай палітыкі, прафесар факультэта «Artes Liberales» Варшаўскага універсітэта, намеснік міністра адукацыі і навукі Украіны (2009-2010 гг.).
Наталля Шульга – прафесар, галоўны эксперт па адукацыі і навуцы грамадзянскай платформы «Рэанімацыйны Пакет Рэформ», спецыяліст у галіне інавацыйных падыходаў у адукацыі, а таксама рэформ заканадаўства ў сферы адукацыі і навукі, як дэпутат Кіеўскага гарадскога савета (2014-2020 гг.), была ініцыятарам рэфармавання школьнай адукацыі.